در این مقاله، برخی از تازه ترین روش های درمانی ماهیان آب شور را مورد بحث قرار خواهیم داد که تجربی بدست آمده اند. لازم به ذکر است که در حین ارزیابی میزان اثربخشی روش های درمانی موجود در زیر، چرخه ی زندگی انگل ها را به یاد داشته باشید.
ایمنی و مصونیت طبیعی:
ماهی ها این قابلیت را دارند که در برابر بیماری ایک دریایی که بیش از ۶ ماه نیز طول میکشد، از خود ایمنی و مقاومت نشان دهند. این نوع ایمنی میزان اثر بخشی گزینه های درمانی را به دشواری بررسی میکند. چگونه اکواریومیست ها میتوانند از این مسئله اطمینان یابند که چه مقدار و چه نوع ماده غذایی که به ماهی ها داده می شود موجب درمان آن ها میشود؟ پاسخ بسیار ساده است. آنان قادر نیستند که با توجه به این گونه عوامل تخمین بزنند. از آن جایی که پژوهش های علمی و کنترل شده ای وجود دارد که ترجیحاً به دفعات اندکی تکرار می شوند، ما نمیتوانیم از صحت درمان های هوموپاتی و یا نحوه عملکرد صخره های مرجانی به درستی اطمینان یابیم.
همچنین، بخش اندکی از این مصونیت و ایمنی پایه و اساس گفته های برخی از اکواریومیست هایی است که معتقدند که اگر ماهی دچار بیماری شد باید کیفیت اولیه آب را حفظ کنند، رژیم غذایی آنان را کنترل نمایند و به سیستم ایمنی ماهی ها این امکان را دهند که به فعالیت خویش بپردازند. گرچه تحقق این فعالیت ها امکان پذیراست، ایمنی و مصونیت طبیعی عاری از خطا و اشتباه نیست و ممکن است اشتباهاتی در آن رخ دهد.
درپژوهش های صورت گرفته در فوق، ایمنی طبیعی از ماهیان، کاملاً حفاظت نمیکند. امکان دارد که ایمنی، ماهیان را از آلودگی های عفونی و ناگهانی حفظ کند در حالی که به شمار اندکی از انگل ها این اجازه را دهد که باقی بمانند و به طور پنهانی تولید شوند.
و این جا نقطه ای است که بحث و گفتگو در رابطه با بیماری ایک و علت رویارویی اکواریومیست ها با این گونه عوامل بیماری زا نمایان میگردد و در برخی موارد این امکان وجود دارد که درمان ناقص باقی بماند و یا به صورت غلط به کار گرفته شود و یا به دلایل دیگری موثر واقع نشود، اما با این نوع ایمنی میتوان تاحدودی به ریشه کن کردن عفونت ها کمک کرد. در این گونه مواقع، ایمنی طبیعی، عفونت های انگلی اندکی را مورد بررسی قرار می دهد اما آن ها را کاملاً ریشه کن نمیکند، به بقای آن ها ادامه می دهد اما ممکن است در تشخیص آن ها از هم نیز دچار اشتباه شود و یا علاقه مندان همه را به عنوان یک سرگرمی به یک باره از دست بدهند.
انگل ها این قابلیت را دارند که با حمله به بافت های آبشش ماهیان، از طریق چرخه زندگی خویش به پیشروی و رشد بپردازند و یا ممکن است میزان انگل ها به حدی کم باشد و ظاهر آن ها به حدی نامعقول باشد که اکواریومیست ها عوامل عفونی را نیابند و یا لکه های سفید اتفاقی را به لکه های ماسه و یا حباب های هوایی نسبت دهند زیرا از جهات دیگر ماهی ها به طور نرمال و طبیعی عمل میکنند.
و این مسئله تا زمانی ادامه خواهد داشت که حوادث ناگواری رخ دهد و یا مصونیت ها ازبین روند و دگرگونی های موجود در آ؛آلودگی ها، منجر به آلودگی های عظیم تری شوند. قصد من این است که ذهنیت روشنی از این مسئله داشته باشم. باورندارم که بیماری ایک در این نوع سیستم های ایمنی وجود داشته باشد. با استفاده از روش قرنطینه سازی میتوان به یک آکواریوم عاری از بیماری ایک دست یافت. معتقدم که علاقه مندانی هستند که از درمان سواستفاده میکنند و از گزینه های درمانی ناکارآمد استفاده میکنند درست مانند اشخاصی که هرگز کاملاً بر عفونت های انگلی غلبه نمیکنند. مشکلات مداوم دراین دوره چندماهه و اعلان آن دسته از تجارب، به اندازه کافی مناسب به نظر میرسند که به این افسانه دامن بزنند.
با کمک گرفتن از درمان های اثربخش ، بیماری ایک را کاملاً میتوان از سیستم آلوده ریشه کن کرد ودرصورتی که ماهیان آلوده را درجای مناسبی قرنطینه کنند میتوان حتی این بیماری را از سیستم حذف کرد. بسیاری از علاقه مندانی که به ماهیان این امکان را میدهند که مواد آلاینده را از خود دفع کنند، امیدوارند که این روش به درستی عمل کند زیرا آنان امکان حذف تمامی ماهیانی را پیدا خواهند کرد و به اکواریومیست ها این امکان را می دهند که به صورت بایر (بدون وجود هیچ گونه ماهی میزبان) و بدون مزاحم به کار خود ادامه دهند. در صورتی که شما به ایمنی طبیعی به عنوان یک گزینه درمانی نگاه میکنید، سوالات ساده زیر را ازخود بپرسید:
- اندازه مخزن (تانک) چقدر است؟
- به دام داختن ماهی ها، جداکردن آن ها از محل زندگیشان و انتقال آنان به تانک مجزای قرنطینه چقدر دشوار است؟
- جایگزین کردن ماهی ها بدلیل خسارات فاجعه آمیز چه میزان هزینه براست؟
- مسئولیت پذیری اخلاقی شما در قبال حیوانات خانگی که خریداری می کنید، چقدر است؟
- و در نهایت، اگر جانور جدیدی تابه حال در قرنطینه نبوده و به ماهیان شما اضافه شود، چه اقداماتی انجام میدهید؟
در این مقاله، پاسخ به تمامی سوالات غیرممکن است اما بیکار بودن و کاری انجام ندادن هم کاری بی فایده خواهد بود. امیدوارم که با به کارگیری از روش های درمانی پویش گرایانه که تاثیرات مخرب اندکی نیز دارند، این نوع ایمنی طبیعی و ذاتی موثرواقع شود. روش های درمانی نامبرده شامل پاک کننده های زیستی، غذاهای شفابخش ، اشعه فرابنفش، اوزون و استفاده از عصاره سیرمی باشد.گرچه من هنوز هم معتقدم که با کمک این روش ها که تیری درتاریکی محسوب میشود، نمیتوان به نتایج بسیار موثری دست یافت. به نظر من، اگر شما بر روی ماهی های قرنطینه شده شرط بندی نکنید و تانک را آلوده کنید، بهتر است که بسوزید و بسازید، ماهیان را به آکواریوم های قرنطینه منتقل کنید، تانک را نگه دارید و از روش های درمانی اثبات شده، استفاده کنید.
گزینه درمانی شماره ۶: حمام آب شیرین
حمام آب شیرین موثرترین روش درمانی برای مبارزه با گروهی از انگل ها به حساب می آید.گرچه هنوز هم در رابطه با کاربرد استعمال انان برای مقابله با بیماری ایک، سوالات بسیار زیادی مطرح شده است. این مطالب را دراین بخش مطرح کردم چون هنوز هم قصد استفاده از آن ها را دارم ومعتقدم که حداقل آن ها اثرات اندکی بر بیماری ایک خواهند داشت و با بیماری های amyloodinium، کرم های tubellarian (ایک سیاه)، flakesو uronemaها مقابله میکنند.
به این دلایل، هنوز هم حمام آب شیرین با دریافت ماهی ها بخشی ازروند درمانی استاندارد من به حساب می آیند. به دلایلی دیگرنیز، بسیاری از علاقه مندان نسبت به حمام کردن ماهیانشان بی میل اند و احساس نگرانی زیادی میکنند اما با این وجود، نگرانی اندکی نسبت به استفاده از داروهای سمی، مواد سمی ومواد سرطان زا از قبیل مس و یا فرمالین از خود نشان میدهند. به نظرمن ماهیانی که از حمام آب شیرین بهره نمیبرند، عمرزیادی نخواهند کرد.
من بارها هزاران ماهی را به این روش درمان کرده ام و تا به حال حتی یک ماهی هم جان خود را از دست نداده است. من این مسئله را با ماهیانی به تصویر میکشم که یا ممکن است درسطل های حمام بمیرند و یا درطول درمان، در آب شیرین جان خود را ازدست دهند .
اگر ماهی پس از یک یا دو روز بعد بمیرد، میتوانید گمان کنید که این مرگ ناگهانی علتش حمام بوده و یا ممکن است که بیماری بسیار طول بکشد و ماهیان با زجر بسیاری جان سالم به دربرند.
برای آماده کردن فضای مناسبی از حمام آب شیرین، از اب لوله کشی بدون کلر و یا آب بدون املاح معدنی (ROوDI) استفاده کنید و تنها برای چند ساعت آن را در معرض هوا قرار دهید تا اکسیژن حل شده به آخرین درجه ممکن خود برسد، سپس با گرم کردن آن، دمای آب حمام را با دمای آب تانک هماهنگ کنید و سپس با اضافه کردن محلول بافر، PH اب شیرین رانیزبا PH آب شور هماهنگ کنید.
هوادهی باید از طریق حمام ادامه یابد.هماهنگ ساختن درجه حرارت و PH و به بالاترین درجه رساندن اکسیژن حل شده بسیار لازم وضروری است.
اکثر افرادی که مشکلات مربوط به حمام آب شیرین را تجربه میکنند، درمحاسبه ی این نوع پارامترهای ویژه دچار خطا میشوند. مدت زمان قرارگیری درحمام از نظر افراد مختلف ، متفاوت است زیرا گونه های مختلف ماهیان دریایی، آب شیرین را در دماهای گوناگونی تحمل میکنند. اساساً، حمام کمتر از ۲ دقیقه بی فایده است.بسیاری از ماهیان به آسانی حمام ۵، ۱۰ و حتی ۱۵ دقیقه ای را تحمل میکنند. کم طاقت ترین ماهی ها شامل راس ماهیان، خروس ماهی ها، بادکنک ماهی ها، drumfish ها، hi_ hat ها، jackknive ها ، فایرفیش ها وبسیاری از ماهیان بدون فلس هستند. همچنین، من سعی میکنم که خروس ماهی ها ، foxface ها و یا سایر ماهیان زهرآلود را حمام نکنم زیرا نمیخواهم که با زهر آن ها آلوده شوم. یک خروس ماهی قبلاً مرا نیش زده است و آن تجربه ای بود که اصلاً دلم نمیخواد که دوباره برایم زنده شود.
لطفاً درون هر سطل فقط یک ماهی را حمام کنید .در صورتی که بخواهید چندین ماهی را به طور همزمان حمام کنید، بهتر است که درمقابل یک سطل بزرگ، چندین سطل آب شیرین تهیه کنید و به طور دائم آب های استفاده شده را دور بریزید. همچنین، قصد دارم که شما را ازاین مسئله آگاه کنم که برخی از ماهیان غوطه ور در آب، سم را دفع میکنند.ماهیان بسیاری وجود دارند که سم را با استفاده از مخاط خود دفع میکنند.
ماندارین ها، باکس فیش ها و گروپر ۶خط تعدادی از آن ها هستند. زمانی که درون آب شیرین قرار میگیرند، به طور طبیعی مخاط بیشتری در اطراف خود پس میدهند.این احتمال وجود دارد که هنگامی که درون سطل مخصوص حمام محبوس میشوند، این ماهیان خودشان ویا سایر ماهی ها را زهرآلود کنند.بنابراین، بسیار مراقب باشید.
نصیحت من به شما این است که به دقت ماهی هایتان را معاینه کنید. بعضی از ماهی ها به گونه ای شنا میکنند که انگار اتفاقی رخ نداده است.بقیه ی آن ها مستقیم به کف آکواریوم می روند و آن جا استراحت میکنند.علائم تعیین کننده ی این رویداد توسط ماهیانی آشکار میشود که از درون سطل حمام بیرون می پرند و آب را از دهان خود خارج می کنند. جایگزین های دیگری برای حمام های آب شیرین استاندارد وجود دارد که ذکر آن ها ضروری است.برخی ازافراد ترجیح می دهند که از آب شیرینی استفاده کنند که دارای مقدار اندکی متیلین بلو در درون آن باشد.
متیلین بلو ماده ی رنگزایی است که خاصیت ضد میکروبی دارد.این ماده دربرابربیشترعوامل میکروبی از قبیل باکتری ها، قارچ ها، مخمرها و غیره موثر می باشد.
این ترکیب درست زمانی موثر واقع میشود که بخواهید از شرانگل های خارجی رهایی یابید و در برابر آلاینده های ثانویه مقاوم شوید. همان طور که دربخش اول این مقاله نیز بیان کردم، من همیشه ازتعویض روزانه ی آب استفاده میکردم .این پاکسازی روزانه سیستم ایمنی خود ماهی ها را تحریک میکند تا با کمک به حفظ کیفیت بهینه ی آب، با آلاینده های ثانویه مبارزه کنند.بنابراین، من نیازی به استفاده از ماده ی متیلین بلو نخواهم داشت اما استفاده از این گزینه گاهی مثمر ثمر است.
اکنون قصد دارم که یک پاورقی در رابطه با میزان کارایی و یا عدم وابستگی به حمام آب شیرین برعلیه بیماری سفیدک تهیه کنم. میزان تاثیر ویا عدم تاثیر آن ها تنها از یک پژوهش نشات میگیرد و آن نیز پژوهشات colorni در سال ۱۹۸۵ است. در این پژوهش، colorni، تروفونت میزبان، شانک سرطلایی و sparusaurata را حمام آب شیرین میکند. بعد از حمام که بیش از ۱۸ ساعت طول میکشد، تروفونت ها بازهم درجایگاه قبلی قرار میگیرند و این تروفونت ها از ماهی جدا میشوند و مجدداً تکثیر میشوند.
اولین تعبیر من این است که درطی حمام ۱۸ساعته من از میزان سطح تحمل گیاهان زینتی رایج ، اطمینان ندارم. ثانیاً، شانک سرطلایی در دریا و محیط های شور و حتی شیرین یافت میشود. من نگران این مسئله هستم که مقاومت این ماهی ها نسبت به حمام ۱۸ ساعته به آن ها این امکان را دهد که با تحمل چنین فشار اسمزی سهواً از عوامل انگلی نیز حفاظت کنند.
بهتر است که برای جلوگیری از این اتفاقات از حبه های نمکی و یا حتی کیسه های ۵۰ گالنی نمک استفاده کنید. من نه پزشک هستم و نه از آسیب شناختی ماهیان سررشته ای دارم، اما این مسئله تنها نکته ای بود که حین خواندن نظر مرا به خود جلب کرد و بنابراین، آن را بیان کردم. درواقع، این مسئله کنجکاوی مرا طوری برانگیخت که اخیراً تصمیم گرفتم که برروی پیشرفت پروتکلی برای آزمون حمام آب شیرین برعلیه بیماری سفیدک درمیان گونه های تزیینی دریایی فعالیت کنم.درادامه پست های بیشتری برایتان ارسال خواهم کرد.
با وجود تمام صحبت هایی که در رابطه با حمام آب شیرین کردم، ممکن است که جایگاه من در ذهن شما اندکی مبهم به نظربرسد. به منظور واضح ساختن موضوع، از قاعده استفاده از حمام آب شیرین درحین وارد کردن ماهی ها در آن حمایت خواهم کرد. معتقدم که تمام ماهیانی که در آب حمام غوطه ور می شوند باید پیش از جایگیری در تانک های قرنطینه در معرض این درمان قرار گیرند. این فرآیند با تلاشی در جهت به حداقل رساندن تمامی عفونت های انگلی به خود جامه عمل می پوشاند.
بااین حال، من حمام آب شیرین را به عنوان یک روش درمانی برعلیه بیماری سفیدک توصیه نمیکنم. به نظر من، فشار اسمزی حمام آب شیرین و شوک مداوم ماهی ها درست زمانی که سایر روش های درمانی موثر از قبیل تعویض روزانه آب و کم کردن شوری آب وجود دارد، بسیار نگران کننده است.
در نهایت، در نظر بگیرید که حمام آب شیرین، تروفونت موجود برروی ماهی را ازبین ببرد، به محض این که آن ها را به آکواریوم آلوده برگردانید، دوباره سعی میکنند که با این عوامل بیماری زا ارتباط یابند. بنابراین، توصیه من به شما این است که از آن استفاده کنید و میزان عفونت های انگلی را همواره کاهش دهید.
گزینه درمانی شماره ۷: داروهای دارای کینین
هیدروکلرید کینین و کلروکین دی فسفات دو راه درمانی در دسترس و شایع هستند.گرچه از میان این ۲ دارو، کلروکین دی فسفات معمولاً پاسخگوی درمان بیماری مخملک و amyloodinum می باشد. بیشتر منابع حاکی از این هستند که داروهای مشتق شده از کینین دارای نتایج ترکیبی هستند و من نیز با این گزارشات موافقم. من چندین بار در حین درمان ماهی های آکواریومی از برند تجاری داروهای هیدروکلرید کینین و مالاشیت استفاده میکردم. در تمامی نمونه ها، میزان مرگ و میر کاهش یافت و آلودگی های عفونی نیز کمتر شد. به نظر من، با انتقال تمامی ماهیان به تانک قرنطینه مجزا میتوان مرگ و میرکمتری را تجربه کرد.
میتوانم این گونه بگویم که داروهای هیدروکلریدکینین و مالاشیت گرین نسبتاً داروهای اثربخشی هستند، گرچه من در تانک ریف کاملی آن ها را استفاده نکرده ام، از آن ها درحضور بی مهرگان (میگو های گوناگون و خرچنگ ها)، سنگ زنده و شن زنده (کیتون ها، کوپادها، آمفی پادها، اسفنج ها و …) استفاده کرده ام که عکس العمل ناسازگاری نداشتند.
تنها تاثیری که شاهد آن بودم این بود که مرجان های خورشیدی (sun polyps) به رنگ سبز در آمدند و علت این رویداد استفاده از دارویی با نام مالاشیت گرین بود. گرچه آن ها جان سالم به دربردند، به رنگرزی خود ادامه دادند و همانند تمامی hitch hiker های موجود در سنگ های زنده ریز چندین برابر شدند. در این قسمت باید به اندکی ازتوصیه های احتیاطی در حین استفاده از مالاشیت گرین اشاره کنم.
در ابتدا، باید خاطر نشان کنم که این ماده، ماده ای تنفسی سمی ، tratogenو carcinogen مشکوکی است. به این دلایل، استفاده از آن در غذای ماهیان کشور آمریکا ممنوع و غیر قانونی است. گرچه هنوز هم از این ماده در میان ماهیان زینتی استفاده می شود تا تخم های آن ها را از هر گونه عفونت قارچی حفظ بنمایند. همچنین، مالاشیت گرین بعد از درمان های مکرر، در بافت ها تجمع می یابد. در نهایت، باید ذکر کرد که ماده اصلی مالاشیت گرین از مالاشیت های معدنی است که حاوی مقادیر بسیار زیادی از مس می باشد. اگرچه ترکیبات اصلی مالاشیت گرین حاوی مس نیست، ممکن است که برخی از آکواریوم داران از مس دران استفاده کنند و بسیاری از بی مهرگان را درمعرض سم قرار دهند.
گزینه درمانی شماره ۸: داروی نیترومیدازول ۵
مجموعه ای از فرآورده های دیگری در بازار وجود دارد که به قول معروف داروهای reef-safe، جایگزین و ضدانگل در برابر cryptocaryon irritant ها به حساب می آیند. ترکیب اصلی این دسته، نیترومیدازول ۵ است. من مدت زمان اندکی است که از آن فراورده استفاده میکنم اما تا به حال از آن در تانک ریف استفاده نکرده ام. بنابراین، نمی توانم ادعایی در این رابطه داشته باشم. متوجه این مسئله شده ام که این ماده اثربخشی نسبتاً موفقیت آمیزی بر cryptocaryon ها داشته، اگرچه همان طور که تولید کنندگان این دارو اظهار داشته اند برای این که این دارو اثربخشی کاملی داشته باشد باید دوبرابر بیشتر از سایر داروها از آن در درمان استفاده کرد. اعتراض اصلی من در رابطه با هزینه بر و زمان بر بودن اثربخشی این دارو برای درمان کامل بیماری ماهیان آب شور است.
هر شخصی که قصد امتحان کردن یکی از این داروها را دارد باید بر روی چندین صفحه از پژوهش های آنلاین، پژوهشی انجام دهد و بازخورد نظرات سایر افراد را پیش از خرید بررسی کند. من بر اساس تجربیات شخصی خودم نمیتوانم این نوع داروها را توصیه کنم.